Της Ελευθερίας Παλληκαρίδου
Κι οι ποιητές με χέρι υγρό
υμνούνε της πατρίδας τον χαμό,
κάνουν με θέρμη τα στοιχειά στιχάκια,
με τους σοφούς του κράτους τα ’χουνε πλακάκια,
σαν χέλια γλοιώδικα έχουν πουληθεί,
τους έχω βαρεθεί.
ΒΟΛΦ ΜΠΙΡΜΑΝ
Ξεκινάμε με παραδοχές: Δεν είμαστε άνθρωποι του πνεύματος, δεν διεκδικούμε βραβεία για το πολιτιστικό μας έργο, δεν έχουμε τεράστιες γνώσεις για τον παγκόσμιο πολιτισμό. Όμως, όταν ο πολιτισμός μετατρέπεται σε προϊόν προώθησης ιδεολογικών ή πολιτικών απόψεων, δεν μπορούμε να σιωπήσουμε, επειδή βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο.
Όπως μια εκδήλωση που πήρε το μάτι μας τις τελευταίες μέρες. Concerts without borders τιτλοφορείται και αναφέρεται σε μια μουσική εκδήλωση, σε ένα κονσέρτο κατ’ ακρίβειαν, που θα γίνει στην κατεχόμενη Λευκωσία στις 20 του μηνός. Συγκεκριμένα, θα λάβει χώρα στην τέως βυζαντινή βασιλική του Αγίου Νικολάου, μετέπειτα αγορά και σήμερα χώρο εκδηλώσεων με την ονομασία Bedesten. Στο κονσέρτο θα πάρουν μέρος τρεις καλλιτέχνες που έλαβαν βραβείο πολιτισμού (;) από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ, καθώς ακόμα τρεις, Ε/κ, Τ/κ και άλλοι.
Το μεμπτό της όλης υπόθεσης δεν είναι τόσο η εκδήλωση ως εκδήλωση, αλλά ο τρόπος με τον οποίον γίνεται. Ας ξαναπούμε ότι στην Κύπρο δεν υπάρχουν σύνορα, όχι με την έννοια του νοουμπορντερισμού, αλλά με την έννοια ότι δεν συμβιώνουν δύο κράτη δίπλα δίπλα. Στην Κύπρο υπάρχει κατοχή, το νησί διχοτομείται με οδοφράγματα (όσα έμειναν) τα οποία φυλούν Τούρκοι στρατιώτες. Οποιαδήποτε εκδήλωση αναφέρεται σε σύνορα ή μπόρντερς τίθεται αυτόματα στην υπηρεσία της κατοχής, της νομιμοποίησης της εισβολής και του ψευδοκράτους και συμβαδίζει με όσους αξιώνουν ότι στην Κύπρο κατοικούν δύο λαοί, ότι στην Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη, ότι η πράσινη γραμμή αποτελεί σύνορο και όχι γραμμή αντιπαράταξης. Αντιπαράταξης, γιατί η κατοχή συνεχίζεται, δυστυχώς.
Το δεύτερο μεμπτό είναι αυτό που σημειώνεται κατά καιρούς, όχι μόνο για το Κυπριακό. Είναι θεμιτό η μουσική ή άλλες τέχνες, οι ίδιοι οι καλλιτέχνες να παραχωρούν την έμπνευσή τους για προπαγανδιστικούς σκοπούς; Στη συγκεκριμένη περίπτωση, επειδή κάποιοι θέλουν να πείσουν τον κόσμο ότι η Κύπρος είναι διαιρεμένη με σύνορα κι όχι επειδή 40.000 πάνοπλοι Τούρκοι στρατιώτες κατέχουν το 37% των εδαφών της, πρέπει να γίνεται ένα κονσέρτο άνευ συνόρων με τη συμβολή μάλιστα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ;
Διότι, είναι άλλη η ιστορία του Βέρντι και του «Ναμπούκο» στη Σκάλα του Μιλάνου το 1842, όπου κατασυγκινημένο το κοινό διέκοψε καταχειροκροτώντας το τέλος του «Va, pensiero», «αναγνωρίζοντας» στη σκλαβιά των Εβραίων τη δική του σκλαβιά, την υποδούλωση της Ιταλίας στους Αυστριακούς, και άλλη αυτή του Βάγκνερ, του οποίου η τέχνη τέθηκε στην υπηρεσία του Αδόλφου Χίτλερ και των εγκλημάτων του. Αυτό να σκεφτούν οι καλλιτέχνες πριν περάσουν τα οδοφράγματα (και όχι τα σύνορα) της κατοχής για να βαδίσουν στην κατεχόμενη Λευκωσία, δήθεν για να προσφέρουν στην ειρήνη. Αν η «στρατευμένη τέχνη» τους μπορεί να συγκριθεί με αυτήν του Βέρντι ή με αυτήν του Βάγκνερ, ο οποίος αν και πέθανε το 1883, μιλούσε με λατρεία για το «γερμανικό ιδανικό» και με απέχθεια για την εβραϊκή φυλή. Ας επιλέξουν λοιπόν, διότι τη λέξη σύνορα χρησιμοποιεί ΜΟΝΟΝ το τουρκικό φασιστικό καθεστώς και οι εδώ απολογητές του.
